Lezing ‘Wat is leven?’

Wat is leven?

‘What Is Life? The Physical Aspect of the Living Cell’ is een boek uit 1944 geschreven door Erwin Schrödinger en kan worden gezien als het begin van de discussie wat is leven. De lezing gegeven door professor Burgering ging hier precies over. Onderstaand verslag is een samenvatting van deze lezing. Misschien is het iets zakelijker en informatiever dan u gewend bent, maar het verslag heeft (ook) tot doel om leden die er niet waren toch de mogelijkheid te geven om mee te doen aan de debatavond. Mocht u vragen hebben, dan kunt u terecht bij een van onze leden die iets in de richting van celbiologie studeren.

Schrödinger veronderstelt dat leven niet leidt tot chaos, in tegenstelling tot de rest van kosmos. Organismen zijn juist heel geordend in hun ontstaan, omdat DNA en eiwitten een logische opbouw kennen. Leven gaat dus in tegen de tweede hoofdwet van de thermodynamica, namelijk dat alles vergaat tot chaos.

Dus als eerste antwoord op de vraag kunnen we zeggen dat leven ordelijk is. Alleen wat schieten we daarmee op? Het geeft geen volledig antwoord op de vraag wat leven is. Wetenschappers gaan ervanuit dat je pas iets kunt begrijpen als je iets kunt maken. Dus als we leven kunnen maken, weten we wat leven is. Het moment dat we leven kunnen maken, komt steeds dichterbij. We kunnen al nieuwe muizen maken en nieuwe mensen eigenlijk ook, omdat we stamcellen kunnen induceren en er nieuwe methoden zijn om DNA heel precies te veranderen.

En dat is precies het vraagstuk wat de lector aan ons wilde voorleggen: wat kunnen en mogen we allemaal doen met cellen? Het dilemma is als volgt: als onderzoeker ben je vaak op zoek naar oplossingen van problemen, bijvoorbeeld het tekort aan orgaandonors. Het zou goed zijn wanneer we zelf organen kunnen maken en minder afhankelijk zijn van donoren. Alleen worden daarvoor menselijke cellen gecombineerd met varkenscellen (zie link onderaan het artikel). Willen we dat?

Tijdens deze avond hebben we natuurlijk geen antwoord geformuleerd op deze vraag. Er kwam een gesprek op gang over wie er verantwoordelijk is voor de morele keuzes die onderzoekers in dit soort onderzoeken moeten maken. De lector was van mening dat dit vanuit de maatschappij moest komen en dat de verantwoordelijkheid niet alleen bij wetenschappers kan liggen. Bovendien vond hij dat de politiek er meer aandacht aan zou moeten geven. Persoonlijk heb ik mijn twijfels over deze oplossing, omdat de gemiddelde burger vrijwel niets weet over deze zaken. Maar dat is misschien een onderwerp voor de debatavond?

De verkorte versie is als volgt:
1. Leven is ordelijk
2. Leven is eiwitten
3. Leven is maakbaar
4. Over leven moeten we praten

http://nos.nl/artikel/2155157-varkens-mixen-met-mensen-moeten-we-dat-willen.html