Lezing ‘Nudge’

Naast gekke, creatieve en gezellige activiteiten kent de VGSU ook meerdere inhoudelijke activiteiten. Een van deze activiteiten is de lezing, en op 9 mei 2019 ging de lezing over nudging. Expert Dr. Bart van Engelen heeft al veel papers en artikelen geschreven en is daarom de aangewezen persoon om ons hier iets over te leren. Nudging is het subtiel, bewust of onbewust, sturen van mensen. Het is hierbij echter belangrijk dat de keuzes van mensen niet beperkt worden. Het bekendste voorbeeld hiervan is een sticker die lijkt op een vlieg in de urinoirs op Schiphol. Omdat mannen hierdoor een “doel” hebben tijdens het urineren komt er minder rotzooi. Volgens conservatieve schattingen heeft deze simpele sticker geleid tot ongeveer 8% minder schoonmaakkosten. Nadat nudging als libertair (behoud van keuzevrijheid) paternalisme (het beste voor hebben met mensen) was uitgelegd en er voorbeelden waren gegeven, gingen we dieper in op het ethische aspect van nudging.

De mogelijkheden van nudging zijn enorm, en de vraag was dan ook hoe de overheid hiermee om moet dan wel mag gaan. Allereerst ging het over de vraag wat dan “het goede” is waar mensen naartoe genudged moeten worden, en of het aan de overheid is om dat te bepalen. Moet de overheid nudges van bedrijven die mensen meer geld uit laten geven aan banden leggen, omdat mensen zelf niet doorhebben (achteraf vaak wel) dat ze meer geld uitgeven dan ze willen of dan goed voor ze is? En heeft de overheid wel het recht of de plicht om hun eigen burgers te nudgen, want wie bepaalt er in deze context wat goed is? Een ander bezwaar is dat nudging vaak als manipulatie voelt, alsof er iets of iemand in je hoofd aan het werk is zonder dat je daar wat tegen kan doen, en dat het niet wenselijk is als de overheid dit doet. Na een erg interessante en actuele lezing werd de lector bedankt en werd er zoals gebruikelijk geborreld op de sociëteit.  – Laurens